Jak rozpoznać szkło murano?

Czy wiesz jak rozpoznać szkło murano? Jak zrozumieć, kiedy mamy do czynienia z autentycznym szkłem murano? Czy istnieją systemy chroniące przed zakupem nieoryginalnych produktów?

Nie ma znaczenia, czy jest to mały przedmiot, jak wazon, czy duży żyrandol. We wszystkich przypadkach produkty ze szkła murano reprezentują prawdziwe dzieła sztuki o szczególnych cechach. Niestety, ze względu na nieuczciwą konkurencję, wielu kupujących uważa, że przynosi do domu cenny przedmiot, podczas gdy w rzeczywistości jest to pospolite szkło wytwarzane przemysłowo, i po niskich kosztach w Chinach.

Aspektem, który wyróżnia szklane wazony, dekoracje, butelki, klejnoty i inne przedmioty ze szkła murano, jest z pewnością cena. W końcu tak cenny i ekskluzywny materiał nie może być tani. Istnieją jednak sposoby identyfikacji oryginalnego szkła murano. Ale zacznijmy od historii….

Historia szkła Murano

Prawdopodobnie produkcja szkła w lagunie weneckiej sięga czasów rzymskich i bizantyjskich. To w samej Wenecji mieściły się pierwsze manufaktury. Ale w 1291 roku, Doża Republiki Weneckiej kazał przenieść odlewnie na pobliską wyspę Murano, aby uniknąć rozwoju ewentualnych pożarów. Wówczas wszystkie budynki w mieście były zbudowane głównie z drewna. I tak laboratoria mistrzów szklarstwa skoncentrowały się wzdłuż słynnego Rio dei Vetrai.

Aby zrozumieć znaczenie produkcji szkła w Wenecji, wystarczy pomyśleć, że mistrzowie szklarstwa również cieszyli się pewnym prestiżem w społeczeństwie. Zostali wpisani do złotej księgi weneckich rodzin patrycjuszowskich. Ich córki mogły poślubić, bez problemu, potomków rodzin szlachetnego pochodzenia. To również dzięki mistrzom szkła z Murano zawdzięczamy stworzenie kryształu w 1450 roku. Wyrafinowanej i cennej jakości szkła, które, będące synonimem elegancji, stało się bardzo poszukiwane na dworach.

Wyrafinowane wyroby z Murano były znane na całym świecie, a w XVI wieku, w okresie schyłku Serenissimy, były chętnie zamawiane przez dwory szlachty epoki baroku. Szczególnie cenione było lattimi. Mlecznobiałe szkło, które ze względu na swój kolor znakomicie współgrało z ówczesnymi meblami.

Jak rozpoznać szkło murano – najważniejsze fakty

Aby uniknąć różnych oszustw, istnieją pewne środki ostrożności i oceny. Dlatego, aby rozpoznać szkło Murano, trzeba zwrócić uwagę na cenę i uważać na tanie bibeloty na straganach. Po drugie, każdy wyrób z tego szkła jest wyjątkowy, nie ma sobie równych, ponieważ jest rygorystycznie wykonany ręcznie. Każdy oryginalny przedmiot jest naznaczony ogniem. Jeśli okaże się, że jest za mały na takie znaczenie, posiada nierodzajowe świadectwo pochodzenia, z nazwą i adresem rzemieślniczego warsztatu produkcyjnego. Szkło murano może mieć w środku bąbelki.

Każdy produkt ze szkła murano jest wykonywany ręcznie, a więc nie seryjnie, ani w sposób przemysłowy. Dlatego bardzo ważne będzie zwrócenie uwagi na każdy najmniejszy szczegół i porównanie produktu z innymi podobnymi, aby dostrzec drobne różnice. Należy zauważyć, że niektóre techniki wykonania wymagają użycia form, ale ostatecznym rezultatem jest zawsze ręczne wykończenie, które jednak różni się od innych podobnych, zwłaszcza w kolorystyce.

Specyfika szkła Murano zależy od dekoracji

Specyfika szkła Murano zależy również w dużej mierze od dekoracji: złoto płatkowe, srebro, platyna, aleksandryt, awenturyn itp. To materiały, które mają wysoki koszt i dlatego muszą być stosowane przy użyciu specjalnych technik. Kiedy przedmiot jest oferowany po bardzo niskiej cenie, jest pewne, że nie został wyprodukowany przez mistrzów szklarstwa z Murano. W większości przypadków jest to w rzeczywistości sztuczna biżuteria, pamiątki i przedmioty z fałszywymi dekoracjami, które próbują naśladować oryginały.

Oryginalne murano

Eksperci będą mogli również zidentyfikować w oryginalnych przedmiotach centralny punkt, z którego dmuchano szkło murano. Kiedy powierzchnie są jednorodne i idealnie gładkie, oznacza to, że produkcja ma charakter przemysłowy.

Oryginał jest wykonany w całości ze szkła i nie posiada wkładek metalowych, srebrnych, drewnianych ani innych materiałów. Uważać też należy na ręcznie malowane przedmioty. W produktach ze szkła murano kolor uzyskuje się z kolorowego szkła stopionego w środku. Na autentycznym produkcie umieszczono klasyczne logo „Vetro Artistico® Murano”. Wskazany jest również kod producenta. Ten ostatni, ustanowiony ustawą 70/94 przez Region Veneto, jest oficjalną gwarancją oryginalności przedmiotu. Certyfikuje jego produkcję na wyspie Murano. Chroni konsumenta, szanuje i ceni tysiącletnią tradycję.

Czasami jednak zdarza się, że ze względów stricte estetycznych rzemieślnik celowo pomija sygnowanie dzieła. Dzieje się tak zwłaszcza w przypadku szklanek, karafek, luster czy żyrandoli. W takich przypadkach możliwe jest, że artykułowi nadal towarzyszy certyfikat producenta. Dobrą zasadą we wszystkich przypadkach jest zapytanie o mistrza: pozwoli to porównać artykuł z innymi wykonanymi przez tego samego rzemieślnika, aby zweryfikować technikę i styl. Glosariusze i katalogi dotyczące szkła murano stanowią również wiarygodne odniesienie do rozpoznawania cech różnych artystów.

Główne techniki produkcji szkła Murano

Tworzenie artystycznych przedmiotów ze szkła murano, które stało się teraz zarejestrowanym znakiem towarowym, jest bardzo złożone i może wykorzystywać różne techniki produkcji, takie jak:

• awenturyn – polegający na nawijaniu miedzianych drutów w szklistą masę;
• filigran – technika zdobnicza na gorąco, z wykorzystaniem prętów zawierających gładkie mleczne szkło lub kolorowe nici szklane;
• lattimo – nieprzezroczyste szkło obrabiane cyną i wapnem ołowianym, stworzone w 1500 roku naśladując biel orientalnej porcelany;
• kryształ – najcenniejszy, przeźroczyste i odbarwione wykonanie, charakteryzujące się czystością użytych materiałów.

Dmuchanie szkła Murano

Najczęściej stosowaną techniką realizacji przedmiotów ze szkła murano jest dmuchanie. Szkło, utworzone z proszku krzemionkowego doprowadza się do temperatury 1600 stopni. W tej postaci płynnej, zanim przejdzie w stan stały, jest niezwykle plastyczne i rzemieślnik kształtuje je dmuchając w piszczel szklarską na końcu której znajduje się masa szkła. Z początkowej kuli uzyskanej z ogrzanego i wymodelowanego szklanego pręta, rzemieślnikowi udaje się za pomocą różnych narzędzi, czy to nożyczek, szczypiec, czy prostej powierzchni roboczej, wykuwać własne dzieła. Szkło murano to dzieło sztuki, bez względu na to, czy jest tak małe jak pierścionek, czy tak duże jak wazon lub żyrandol.

Najbardziej znane włoskie manufaktury

Badanie ilościowe i jakościowe przeprowadzone w 2020 roku pokazuje, że na Murano działa około 150 firm zajmujących się pierwotnym i wtórnym przetwarzaniem szkła artystycznego Murano, zatrudniających prawie 800 osób. Bogata produkcja szkła na wyspie rozciąga się od przedmiotów po rzeźby. Od artykułów oświetleniowych po grawerowane, zdobione i fazowane szkło. Od luster po szkło lampowe i perły.

Interesujace jest Muzeum Szkła, które znajduje się w Palazzo Giustiniani w Wenecji. Prezentowane są w nim przykłady szklanych przedmiotów od starożytnego Egiptu po współczesność. Dowiadujemy się, że szkło murano było produkowane w dużych ilościach w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku na eksport.

Niektóre z historycznych fabryk szkła Murano to znane marki, w tym Venini, Salviati, Barovier & Toso, Pauly & C., Ferro Murano, Seguso i wiele innych. Wśród nich najstarszą działającą do dziś fabryką szkła jest Antica Vetreria Fratelli Toso, założona w 1854 roku.